Ignacy Płażewski, urodzony 29 lipca 1899 roku w Ozorkowie, a zmarły 22 sierpnia 1977 roku w Łodzi, był osobą o wielu talentach i pasjach. Jako fotograf, historyk oraz wydawca, przysłużył się rozwojowi polskiej kultury fotograficznej. Jego wkład w dziedzinę fotografii obejmuje także autorstwo licznych książek.
Płażewski był również aktywnym członkiem tajnego harcerstwa oraz uczestnikiem walk, które miały miejsce w latach 1918–1920. Po zakończeniu tych trudnych czasów, ukończył Szkołę Nauk Politycznych w Warszawie, co wzbogaciło jego wiedzę oraz umiejętności. Jako wydawca, zasłynął z uruchomienia Biblioteki Domu Polskiego, znanej jako najtańsza polska książka w prenumeracie, co przyczyniło się do popularyzacji literatury w Polsce.
W swojej karierze zajmował także stanowisko naczelnika wydziału Państwowego Wydawnictwa Książek we Lwowie, co świadczy o jego zaangażowaniu w rozwój wydawniczy w tym okresie. Ignacy Płażewski zmarł w Łodzi i został pochowany na cmentarzu Zarzew w Łodzi.
Był również ojcem Jerzego Płażewskiego, który zasłynął jako nestor polskiej krytyki filmowej. Dziedzictwo Ignacego Płażewskiego żyje w jego twórczości oraz we wszelkich inicjatywach artystycznych, których był częścią.
Życie i twórczość
Podczas drugiej wojny światowej, Ignacy Płażewski stracił możliwość wykonywania zawodu wydawcy i dzięki temu skupił się na profesjonalnej fotografii. W 1944 roku objął stanowisko szefa Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego, jednak w 1950 został, w stopniu pułkownika, usunięty z wojska i aresztowany. Po odbyciu swojej kary wrócił do swojej pasji – fotografii, stając się jednym z pionierów ruchu fotograficznego w powojennej Łodzi.
Jego zaangażowanie skutkowało założeniem oddziału Polskiego Towarzystwa Fotograficznego, którym kierował jako pierwszy prezes. Amerykańscy artyści nie pozostali obojętni na jego dokonania, co zaowocowało przyjęciem go do Związku Polskich Artystów Fotografików. Płażewski na pewien czas prowadził Łódzką Delegaturę ZPAF, a następnie przez wiele lat pełnił rolę prezesa łódzkiego okręgu związku.
Artysta uczestniczył w licznych wystawach fotograficznych, a jego dorobek obejmował cztery pośmiertne indywidualne wystawy. W oparciu o swoją rozbudowaną, osobistą bibliotekę fotograficzną, poświęcił ostatnie lata swojego życia na pisanie książki zatytułowanej Dzieje fotografii polskiej. Jak sam twierdził, pragnął, by „żadna więcej dyscyplina sztuki nie pozostała bez spisanej historii”.
W zbiorach ikonograficznych Muzeum Historii Miasta Łodzi znajduje się imponująca kolekcja zdjęć autorstwa Ignacego Płażewskiego.
W swej twórczości był Płażewski romantykiem. Zdjęcia robił z dużym zaangażowaniem emocjonalnym. Nie ma w nich żadnej spekulacji i udziwnień, są czytelne i klarowne. Fotografie te świadczą o trafności spostrzeżeń artysty, wnikliwej obserwacji ludzi, wydarzeń i otaczającego ich świata. Jego zdjęcia w interesujący sposób prezentują zabudowę architektoniczną Łodzi, sceny rodzajowe, kolejne pory dnia i pory roku. Fotografie te opowiadają nie tylko o samym mieście, lecz także o ludziach, którzy w nim mieszkają. Płażewski niekiedy zadziwia swoimi pomysłami. Zwraca uwagę na obrazy, obok których niejeden człowiek przeszedłby obojętnie. On zapisywał je na kliszy, tworząc w ten sposób bezcenny dla Łodzi portret miasta z epoki PRL.
Ordery i odznaczenia
Ignacy Płażewski, znany ze swojej działalności, otrzymał kilka ważnych odznaczeń, które świadczą o jego wkładzie w kulturę i naukę. Oto niektóre z nich:
- złoty Krzyż Zasługi, przyznany 25 lutego 1939 roku,
- srebrny Wawrzyn Akademicki, otrzymany 4 listopada 1937 roku,
- odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”, przyznana w 1964 roku.
Publikacje
Publikacje Ignacego Płażewskiego obejmują znaczące dzieła w dziedzinie fotografii. Jednym z nich jest tytuł: Spojrzenie w przeszłość polskiej fotografii, który został przygotowany ze wstępem autorstwa Janka Sunderlanda, a ilustracje wybrał Jerzy Płażewski. Książka wydana przez PIW w Warszawie w 1982 roku nosiła ISBN 83-06-00100-1.
Warto także zwrócić uwagę, że to dzieło doczekało się drugiego wydania, które ukazało się pod zmienionym tytułem: Dzieje polskiej fotografii 1839–1939. Ta wersja została wydana przez Książkę i Wiedzę w 2003 roku, a jej numer ISBN to 83-05-13316-8.
Przypisy
- O kolekcji fotografii autorstwa Ignacego Płażewskiego w zbiorach ikonograficznych Muzeum Historii Miasta Łodzi. [dostęp 31.12.2010 r.]
- Fragment z katalogu wystawy Łódź w obiektywie Ignacego Płażewskiego. Muzeum Historii Miasta Łodzi, 2006. [dostęp 31.12.2010 r.]
- Lista członków honorowych ZPAF. [dostęp 31.12.2010 r.]
- Ignacy Płażewski – Spojrzenie w przeszłość polskiej fotografii. Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982. ISBN 83-06-00100-1
- M.P. z 1939 r. nr 57, poz. 100 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 407 „za wybitną działalność wydawniczą w dziedzinie literatury pięknej i zasługi na polu księgarstwa”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Witold Sobociński | Jerzy Nitecki | Jerzy Próchnicki | Irek Wojtczak | Jan Olejniczak (filmowiec) | Zalmen ZylbercweigOceń: Ignacy Płażewski